[Footnote: See Lesson 26.] (en unu tago) venis du trompantoj,
kiuj diris, ke ili estas teksistoj.</p>
<SPAN name="ch046"></SPAN>
<center><b>LESSON 19.</b></center>
<center><i>Suffixes</i> <b>-ig-, -iĝ-.</b></center>
<p><b>-ig-</b> means <i>to make</i> or <i>cause</i> someone or
something to be or to do that which the word denotes, while
<b>-iĝ-</b> means <i>to become</i> so or such oneself. Thus
from <i>ruĝa</i>, red, we get <i>ruĝigi</i>, to make
(something or someone) red, <i>ruĝiĝi</i>, to become
red oneself, to blush; <i>klara</i>, clear, <i>klarigi</i>, to
make clear, to explain, <i>klariĝi</i>, to become clear;
<i>sidi</i>, to sit, to be sitting, <i>sidigi</i>, to cause
someone to sit, <i>sidiĝi</i>, to become seated, to sit
down; <i>kun</i>, with, <i>kunigi</i>, to connect,
<i>kuniĝi</i>, to become connected with; <i>devi</i>, to
have to (must), <i>devigi</i>, to compel; <i>fari</i>, to do or
make, <i>fariĝi</i>, to become; <i>for</i>, away,
<i>forigi</i>, make (go) away.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>printempo</i>, spring.<br/>
<i>glacio</i>, ice.<br/>
<i>vetero</i>, weather.<br/>
<i>broso</i>, brush.<br/>
<i>relo</i>, rail.<br/>
<i>rado</i>, wheel.<br/>
<i>ĉapo</i>, bonnet, cap.<br/>
<i>arbeto</i>, little tree.<br/>
<i>vento</i>, wind.<br/>
<i>branĉo</i>, branch.<br/>
<i>vizaĝo</i>, face.<br/>
<i>kuvo</i>, tub.<br/>
<i>kolego</i>, companion, colleague<br/>
<i>Hebreo</i>, Hebrew.<br/>
<i>Kristano</i>, Christian.</td>
<td nowrap valign="top"><i>kapo</i>, head.<br/>
<i>botelo</i>, bottle.<br/>
<i>dev-</i>, have to, must.<br/>
<i>kurac-</i>, treat as a doctor.<br/>
<i>pren-</i>, take.<br/>
<i>pend-</i>, hang.<br/>
<i>blov-</i>, blow.<br/>
<i>ekbrul-</i>, begin to burn.<br/>
<i>rid-</i>, laugh.<br/>
<i>romp-</i>, break.<br/>
<i>fluida</i>, fluid.<br/>
<i>kota</i>, dirty, muddy.<br/>
<i>natura</i>, natural.<br/>
<i>seka</i>, dry.<br/>
<i>tamen</i>, however, nevertheless, yet.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>Oni tiel malhelpis al mi, ke mi malbonigis mian tutan laboron.
Forigu vian fraton, ĉar li malhelpas al ni. Venigu la
kuraciston, ĉar mi estas malsana.</p>
<SPAN name="ch047"></SPAN>
<p>Li venigis al si el Berlino multajn librojn (multe da
libroj).</p>
<p>Li paliĝis de timo, kaj poste li ruĝiĝis de
honto. En la printempo la glacio kaj la neĝo fluidiĝas.
En la kota vetero mia vesto forte malpuriĝis; tial mi prenis
broson kaj purigis la veston. Mia onklo ne mortis per natura
morto, sed li tamen ne mortigis sin mem, kaj ankaŭ estis
mortigita de neniu; unu tagon, [Footnote: See Lesson 26, Note
iii.] promenante apud la reloj de fervojo, li falis sub la radojn
de veturanta vagonaro, kaj mortiĝis. Mi ne pendigis mian
ĉapon sur tiu ĉi arbeto; sed la vento forblovis de mia
kapo la ĉapon, kaj ĝi, flugante, pendiĝis sur la
branĉoj de la arbeto. Sidigu vin (aŭ, sidiĝu),
sinjoro!</p>
<p>Lia malgaja vizaĝo ridigis lian amikon. La tutan nokton
ili pasigis maldorme, kaj ekbruligis pli ol dekses kandelojn. Mi
senvestigis la infanon de liaj noktaj vestoj, kaj starigis lin en
la kuvon; poste mi sekigis lin. Li amikiĝis kun malbonaj
kolegoj. Malriĉa hebreo volis kristaniĝi. La botelo
falis kaj rompiĝis. Ŝi fariĝis lia edzino. Iom
post iom, ŝi tute trankviliĝis.</p>
<hr align="center" width="38%">
<center>NOTES.</center>
<p>1.—In <i>pluvas</i>, it rains; <i>tondras</i>, it
thunders; <i>estas bela tago</i>, it is a fine day; <i>estas
bele</i>, it is fine; <i>estas vere, ke...</i>, it is true
that..., etc., "it" is left out, because it does not stand for
any "thing." The adverbs <i>bele</i>, <i>vere</i>, are used
because no "thing" is mentioned.</p>
<p>2.—<i>Ni havas freŝajn lakton kaj panon</i> means
<i>Ni havas freŝan lakton kaj freŝan panon</i>, We have
new milk and new bread. <i>Ni havas freŝan lakton kaj
panon</i> means We have bread and new milk.</p>
<p>3.—<i>La angla, franca kaj germana lingvoj estas
malfacilaj</i>, The English, French and German languages are
difficult. <i>Angla</i>, <i>franca</i>, <i>germana</i> do not
take "j" because each refers to only one language, while
<i>malfacilaj</i> refers to all those mentioned.</p>
<SPAN name="ch048"></SPAN>
<center><b>LESSON 20.</b></center>
<p>The words <i>ia, tia; kial, tial; kiam, ĉiam, neniam;
kie, kiel, tiel; io, kio, tio, ĉio, nenio; kiu, ĉiu,
neniu</i>, have already been met with. They belong to a series
whose use will best be seen from the following
examples:—</p>
<p><b>ia</b> denotes kind or quality. Kia <i>floro estas la plej
bela?</i> Ia <i>kaj</i> ĉia <i>floro estas bela</i>, nenia
<i>estas malbela. Mi admiras la rozon;</i> tia <i>floro la plej
plaĉas al mi.</i> <i>What (kind of)</i> flower is the most
beautiful? <i>Any kind</i> and <i>every kind</i> of flower is
beautiful, <i>no kind</i> is ugly. I admire the rose, <i>that
kind of</i> flower pleases me the most.</p>
<p><b>ial</b>, motive, reason. Kial <i>li iros en Parizon? Mi ne
scias;</i> ial <i>li foriros, sed</i> ĉial <i>estus pli bone
resti en Londono. Li deziras foriri</i>, tial <i>li foriros</i>.
<i>Why</i> is he going (will he go) to Paris? I know not; <i>for
some reason</i> he is going, but <i>for every reason</i> (on
every account) it would be better to remain in London. He wishes
to go, <i>therefore</i> (for that reason) he will go.</p>
<p><b>iam</b>, time. Kiam <i>vi venos min viziti?</i> Iam <i>mi
venos</i>, kiam <i>mi havos libertempon; vi</i> ĉiam
<i>havas libertempon, mi</i> neniam. <i>Postmorgaŭ estos
festo</i>, tiam <i>mi venos.</i> <i>When</i> will you come to
visit me? <i>Sometime</i> I will come, <i>when</i> (at what time)
I shall have a holiday; you <i>always</i> (at all times) have a
holiday, I <i>never</i> (at no time). (The day) after to-morrow
will be a festival (a general holiday); I will come <i>then</i>
(at that time).</p>
<p><b>ie</b>, place. Kie <i>estas mia ĉapelo? Ĝi devas
esti</i> ie, <i>sed mi serĉis ĝin</i> ĉie,
<i>kaj</i> nenie<i>mi povas trovi ĝin</i>. <i>Ha, nun mi
ekvidas ĝin</i> tie. <i>Where</i> is my hat? It must be
<i>somewhere</i>, but I have looked for it <i>everywhere</i>, and
<i>nowhere</i> can I find it. Ha, now I see it <i>there</i>.</p>
<SPAN name="ch049"></SPAN>
<p><b>iel</b>, manner. Kiel <i>vi faros tion ĉi? Mi ne
scias; mi</i> ĉiel <i>provis ĝin fari, sed mi</i>
neniel <i>sukcesis. Johano sukcesis</i> iel; <i>eble li faris
ĝin</i> tiel. <i>How</i> will you do this? I do not know; I
have tried in every way to do it, but I have <i>in no way</i>
(not at all) succeeded. John succeeded <i>in some way</i>
(somehow); perhaps he did it <i>so (in such a way</i>).</p>
<p><b>ies</b>, possession. Kies <i>devo estas tio ĉi? Eble
ĝi estas</i> ties; <i>sendube ĝi estas</i> ies.
Ĉies <i>devo estas</i> nenies. <i>Whose</i> duty is this?
Perhaps it is <i>that one's (person's)</i>; doubtless it is
<i>somebody's. Everybody's</i> duty is <i>nobody's.</i></p>
<p><b>io</b>, thing. Kio <i>malplaĉas al vi? Nun</i> nenio
<i>malplaĉas al mi</i>, ĉio <i>estas bona. Antaŭ
tri tagoj</i> io <i>tre malplaĉis al mi, sed mi ne parolas
pri</i> tio <i>nun. What</i> displeases you? Now <i>nothing</i>
displeases me, <i>all</i> is well. Three days ago
<i>something</i> greatly displeased me, but I am not speaking
about <i>that</i> now.</p>
<p><b>iom</b>, quantity. Kiom <i>da mono vi bezonas? Mi havas</i>
tiom, <i>mi povas prunti al vi</i> iom, <i>sed ne</i> ĉiom.
<i>Se mi pruntus al vi</i> ĉiom, <i>mi mem havus</i> neniom.
<i>How much</i> money do you need ? I have <i>so much (that
quantity)</i>, I can lend you <i>some</i>, but not <i>all</i>. If
I were to lend you <i>all</i>, I myself should have
<i>none</i>.</p>
<p><b>iu</b> denotes individuality, person, or thing specified.
Kiu <i>estis ĉe la balo?</i> Ĉiu, kiu <i>estis
invitita, estis tie</i>, neniu <i>forestis</i>. Iu, kiun <i>mi
mem ne konas, venis kun</i> tiu kiu <i>vizitis vin hierau</i>.
<i>Who</i> was at the ball? <i>Everybody who</i> had been invited
was there, <i>nobody</i> was absent. <i>Somebody, whom</i> I
myself do not know, came with <i>that person who</i> visited you
yesterday.</p>
<p>It will be seen from these examples that the words beginning
with <b>K</b> either <i>ask questions</i> or <i>refer</i> to some
person or thing before mentioned. Those beginning with <b>T</b>
point to a <i>definite</i> time, place, etc. Those with
<b>Ĉ</b> signify <i>each</i> or <i>every</i>, and in the
plural <i>all</i>. Those without a letter prefixed are
<i>indefinite</i>, meaning some or any; and those with
<b>nen-</b> are <i>negative</i>, meaning <i>no, none</i>.</p>
<SPAN name="ch050"></SPAN>
<p>The words ending in "<i>ia</i>" and those in "<i>iu</i>" can
take the plural <i>j</i> and accusative <i>n</i>.</p>
<p>The words in <i>io</i> take <i>n</i>, but the sense does not
permit of their taking <i>j</i>.</p>
<p>The words in <i>ie</i> take the <i>n</i> denoting
direction.</p>
<p>The word <i>ĉi</i>, signifying nearness, is used with the
<i>T</i> series (words meaning <i>that</i>), to denote the one
near <i>i.e., this</i>, as <i>Tio ĉi</i>, this thing; <i>Tiu
ĉi</i>, this person; <i>Tie ĉi</i>, or, <i>ĉi
tie</i>, here, etc.</p>
<p>The word <i>ajn</i>, ever, is used with the <i>K</i> series to
give a more inclusive and wider meaning, as <i>Kio ajn</i>,
whatever; <i>Kiu ajn</i>, whoever; <i>Kiam ajn</i>, whenever;
<i>Kiom ajn</i>, however much.</p>
<p>Comparisons of equality are made with the words—</p>
<p><b>tiel ... kiel</b>, as <i>Vi estas</i> tiel <i>forta</i>,
kiel <i>mi</i>, You are <i>as</i> strong <i>as</i> I.</p>
<p><b>tia ... kia</b>, as Tia <i>domo</i>, kia <i>tiu, estas
malofta, Such</i> a house <i>as</i> that is rare.</p>
<p><b>sama ... kia</b>, as <i>Mia bastono estas</i> tia sama, kia
<i>la via</i>, My stick is <i>the same as</i> yours.</p>
<p><b>sama ... kiel</b>, as <i>Ĝia uzado estas</i> tia sama,
kiel <i>en la aliaj lingvoj</i>, Its use is <i>the same as</i> in
the other languages. <i>Vi ĉiam laboradas al tiu</i> sama
<i>celo</i>, kiel <i>mi</i>, You are always working towards that
<i>same</i> end (aim) <i>as</i> I.</p>
<p>Any of the above series of words whose sense admits of it can
be used as adjectives, adverbs, etc., and in combination with
prefixes, suffixes, or other words, as <i>ĉiama</i>,
continual, eternal; <i>tiea</i>, of that place. <i>Kioma</i> is
used for asking the time, as <i>Kioma horo estas</i>? What time
is it?</p>
<SPAN name="ch051"></SPAN>
<SPAN name="ch052"></SPAN>
<center>
<table border="1">
<caption><b>CORRELATIVE WORDS.</b></caption>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">�</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>*</b><br/>
INDEFINITE<br/>
<i>Some, any.</i> </td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>K</b><br/>
QUESTIONING<br/>
RELATIVE.<br/>
<i>What, which.</i> </td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>T</b><br/>
DEFINITE.<br/>
<i>That.</i> </td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉ</b><br/>
INCLUSIVE.<br/>
<i>Each, every, all.</i> </td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nen-</b><br/>
NEGATIVE.<br/>
<i>No, none.</i> </td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">QUALITY<br/>
Kind of</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ia</b><br/>
Some kind<br/>
Any kind</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kia</b><br/>
What kind</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tia</b><br/>
That kind<br/>
Such</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉia</b><br/>
Each kind<br/>
Every kind</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nenia</b><br/>
No kind</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">MOTIVE<br/>
Reason<br/>
Purpose</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ial</b><br/>
For some reason<br/>
For any reason</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kial</b><br/>
For what reason<br/>
Why</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tial</b><br/>
For that reason<br/>
Therefore</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉial</b><br/>
For each reason<br/>
For every reason</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nenial</b><br/>
For no reason</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">TIME</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Iam</b><br/>
Sometime<br/>
Any time</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kiam</b><br/>
At what time<br/>
When</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tiam</b><br/>
At that time<br/>
Then</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉiam</b><br/>
Each time<br/>
Every time<br/>
Always</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Neniam</b><br/>
At no time<br/>
Never</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">PLACE</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ie</b><br/>
In some place<br/>
Somewhere<br/>
Anywhere</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kie</b><br/>
At what place<br/>
Where</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tie</b><br/>
At that place<br/>
There</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉie</b><br/>
At each place<br/>
At every place<br/>
Everywhere</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nenie</b><br/>
At no place<br/>
Nowhere</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">MANNER</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Iel</b><br/>
In some way<br/>
In any way<br/>
Somehow, anyhow</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kiel</b><br/>
In what way<br/>
How<br/>
As, like</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tiel</b><br/>
In that way<br/>
So</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉiel</b><br/>
In each way<br/>
In every way</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Neniel</b><br/>
In no way<br/>
Nohow</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">POSSESSION</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ies</b><br/>
Someone's<br/>
Anyone's</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kies</b><br/>
What person's<br/>
Whose</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ties</b><br/>
That one's</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉies</b><br/>
Each one's<br/>
Everyone's</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nenies</b><br/>
No one's</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">THING</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Io</b><br/>
Something<br/>
Anything</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kio</b><br/>
What thing<br/>
What</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tio</b><br/>
That thing</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉio</b><br/>
Everything</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Nenio</b><br/>
Nothing</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">QUANTITY</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Iom</b><br/>
Some (of the quantity)</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kiom</b><br/>
What quantity<br/>
How much</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tiom</b><br/>
That quantity<br/>
So much</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉiom</b><br/>
Every quantity<br/>
All of the quantity</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Neniom</b><br/>
None of the quantity</td>
</tr>
<tr>
<td width="20%" align="center" valign="middle">INDIVIDUALITY</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Iu</b><br/>
Someone<br/>
Anyone</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Kiu</b><br/>
What person<br/>
Which thing<br/>
Who, Which</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Tiu</b><br/>
That person<br/>
That (specified)<br/>
thing</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Ĉiu</b><br/>
Each person<br/>
Everyone<br/>
<i>Ĉiuj</i> = all, all the...</td>
<td width="16%" align="center" valign="top"><b>Neniu</b><br/>
No one<br/>
Nobody</td>
</tr>
</table>
</center>
<SPAN name="ch053"></SPAN>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>ankro</i>, anchor.<br/>
<i>maniero</i>, manner, way.<br/>
<i>riproĉo</i>, reproach.<br/>
<i>konscienco</i>, conscience.<br/>
<i>propono</i>, proposal, offer.<br/>
<i>rando</i>, edge.<br/>
<i>ŝipo</i>, ship.<br/>
<i>dubo</i>, doubt.<br/>
<i>demando</i>, question.<br/>
<i>admir-</i>, admire.<br/>
<i>plaĉ-</i>, be pleasing.<br/>
<i>supoz-</i>, suppose.</td>
<td nowrap valign="top"><i>prov-</i>, attempt, try.<br/>
<i>sukces-</i>, succeed.<br/>
<i>perd-</i>, lose.<br/>
<i>merit-</i>, deserve.<br/>
<i>kompren-</i>, understand.<br/>
<i>libera</i>, free.<br/>
<i>certa</i>, certain, sure.<br/>
<i>utila</i>, useful.<br/>
<i>fremda</i>, strange.<br/>
<i>necesa</i>, necessary.<br/>
<i>ekster</i>, beyond, outside.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p><b>Ia.</b> La maro estas tie pli profunda, ol povas atingi ia
ankro. En ia maniero. Sen ia riproĉo de konscienco. Mi
scias, en kia loko mi certe lin trovos. Kia estas la vetero? Kian
malbonon mi al vi faris? Tiamaniere li faris ĉion. Li
invitis lin veni en tian kaj tian lokon. Ne ĉia birdo
kantas. Ekster ĉia dubo. Nenia homo meritas tian punon. Tiaj
libroj estas malutilaj. Iafoje li vizitas nin.</p>
<p><b>Ial.</b> Ial li ne povis dormi. Kial vi ne respondas al mi?
Mi ne komprenis vian demandon, tial mi ne respondis. La homoj ne
komprenas unu la alian, kaj tial ili tenas sin fremde. Ĉial
tio estas la plej bona.</p>
<p><b>Iam.</b> Mi iam vin amis. Kio vivas, necese devas iam
morti. Kiam vi foriros? En la luna nokto, kiam ĉiuj dormis,
tiam ŝi sidis sur la rando de la ŝipo. Estu por
ĉiam benata! Ŝi antaŭe neniam vidis hundon.</p>
<SPAN name="ch054"></SPAN>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary 20a.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>mono</i>, money.<br/>
<i>monujo</i>, purse.<br/>
<i>juneco</i>, youth.<br/>
<i>reto</i>, net.<br/>
<i>ideo</i>, idea.<br/>
<i>gajno</i>, gain.<br/>
<i>taŭg-</i>, be fit, suitable.<br/>
<i>fart-</i>, be, fare (as to health).</td>
<td nowrap valign="top"><i>monto</i>, mountain.<br/>
<i>ganto</i>, glove.<br/>
<i>opinio</i>, opinion.<br/>
<i>voĉo</i>, voice.<br/>
<i>prezid-</i>, preside.<br/>
<i>alpren-</i>, adopt.<br/>
<i>stranga</i>, strange, curious.<br/>
<i>komprenebla</i>, understandable.<br/>
<i>subita</i>, sudden.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p><b>Ie.</b> Kie estas la knaboj? Kien vi iris? Mi restas tie
ĉi. Li perdis sian monujon ie en la urbo, sed kie li perdis
ĝin, li ne scias. Mi volonte el tie venis tien ĉi. Li
petis ŝin, ke ŝi diru al li, de kie si venas.
[Footnote: See note in Lesson 17.] Por la juneco ĉie staras
retoj. Ĉie estas floroj, kaj nenie oni povas trovi pli
belajn.</p>
<p><b>Iel.</b> Kiel bela! Ĉu mi taŭgas kiel reĝo?
Tiel finiĝis la feliĉa tago. Ili brilis kiel diamantoj.
Kiel vi fartas? Iel li malkomprenis min. Mia edzino pensis tiel
same, kiel mi. Mi neniel povas kompreni, kion vi diras. Tre
stranga kaj neniel komprenebla! Mi elektis lin kiel prezidanto.
Mi elektis lin kiel prezidanto<i>n</i>.</p>
<p><b>Ies.</b> Kies ganto tiu ĉi estas? Mi neniam alprenas
ties opinion. Subite ŝi ekaŭdis ies fortan malagrablan
voĉon. Ĉies ideo estas diversa. Bona amiko, sen kies
helpo li neniam ekvidus tiun ĉi landon. Ies perdo ne estas
ĉiam ies gajno. Ies perdo estas ofte nenies gajno.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary 20b.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>ornamo</i>, ornament.<br/>
<i>pupilo</i>, pupil (of eye).<br/>
<i>centimo</i>, centime.<br/>
<i>forto</i>, strength, power.<br/>
<i>nesto</i>, nest.<br/>
<i>Fortuno</i>, fortune.<br/>
<i>funto</i>, pound (weight or money).<br/>
<i>lango</i>, tongue.<br/>
<i>gusto</i>, taste.<br/>
<i>okulo</i>, eye.</td>
<td nowrap valign="top"><i>ĥino</i>, Chinese.<br/>
<i>decido</i>, decision.<br/>
<i>ced-</i>, give up, yield, cede.<br/>
<i>forlas-</i>, forsake, leave.<br/>
<i>prudenta</i>, reasonable, prudent.<br/>
<i>firma</i>, firm, stable.<br/>
<i>sterlinga</i>, sterling.<br/>
<i>kontraŭ</i>, against, opposite.<br/>
<i>pro</i>, for, owing to.</td>
</tr>
</table>
</center>
<SPAN name="ch055"></SPAN>
<p><b>Io.</b> Mi sentas, ke io okazas. Neniam mi ion al vi donis.
Mi volas fari al vi ion bonan. Kio tio ĉi estas? Kia ornamo
tiu ĉi estas? Kion mi vidas? Tio ĉi estas ĉio, pri
kio mi parolis. Mi nenion cedos al vi. Nenion faru kontraŭ
la patrino. Antaŭ ĉio estu fidela al vi mem. Ŝi
eksentis ion tian, kion ŝi mem komence ne povas
kompreni.</p>
<p><b>Iom.</b> Ŝi parolis iom kolere. La pupiloj de la
okuloj iom post iom malgrandiĝis. Kiu estas tiom
senprudenta, ke li povas ĝin kredi? Kiom da mono vi havas?
Mi havas neniom. Donu al mi tiom da akvo, kiom da vino.</p>
<p><b>Iu.</b> Iu venas; kiu ĝi estas? Ĉu iu
kuraĝus tion fari? Ĉiu penis sin savi, kiel li povis.
Lingvo, en kiu neniu nin komprenos. Neniu el ili povis savi la
dronanton. Li al neniu helpis iam eĉ per unu centimo. Ni
iros ĉiuj kune. Mi konas neniun en tiu urbo. Tio ĉi
estas super ĉiuj homaj fortoj.</p>
<center><b>20c.</b></center>
<!--
That sure does look like 20o in the scan,
but 20c makes sense (a... b... o?),
and matches the Key to this Exercise.
-->
<p>De kie mi veturas, kien kaj pro kio, mi nur povas respondi: mi
ne scias. Oni petis lin atendi iom kun lia forveturo. Tiuj
ĉi nestoj ofte estas pli grandaj, ol la dometoj de la tieaj
homoj. Li forveturis kun firma decido forlasi por ĉiam tiun
ĉi sendankan landon. Se iu tion vidus, li malbenus la
Fortunon. Mi donus cent funtojn sterlingajn, se bova lango povus
havi por mi tian bonan guston kiel por vi. Kioma horo (estas)?
Baldaŭ la dekdua (horo).</p>
<center><b>LESSON 21.</b></center>
<center><i>Suffixes</i> <b>-eg-, -et-.</b></center>
<SPAN name="ch056"></SPAN>
<p>The suffixes <b>-eg-</b> and <b>-et-</b> are opposites;
<b>-eg-</b> denotes a great size or degree, and <b>-et-</b> a
small size or degree, of that which the word signifies, as
<i>domo</i>, a house, <i>domego</i>, a mansion, <i>dometo</i>, a
cottage; <i>ŝnuro</i>, a cord, <i>ŝnurego</i>, a rope,
<i>ŝnureto</i>, a string; <i>monto</i>, a mountain,
<i>montego</i>, a huge mountain, <i>monteto</i>, a hill;
<i>ami</i>, to love, <i>amegi</i>, to idolise, <i>ameti</i>, to
have a liking for; <i>ridi</i>, to laugh, <i>ridegi</i>, to shout
with laughter, to guffaw, <i>rideti</i>, to smile.</p>
<p><i>-eg-</i> and <i>-et-</i> denote a greater or smaller size
or degree than is expressed by <i>very large</i> or <i>very
small</i>. The adjective <i>ega</i> means <i>enormous, huge</i>,
and <i>eta</i> means <i>tiny</i>.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>arbaro</i>, a wood.<br/>
<i>bruo</i>, noise.<br/>
<i>kaleŝo</i>, carriage.<br/>
<i>korto</i>, courtyard.<br/>
<i>piedo</i>, foot.<br/>
<i>teruro</i>, terror.<br/>
<i>militistaro</i>, army.<br/>
<i>serio</i>, series.</td>
<td nowrap valign="top"><i>somero</i>, summer.<br/>
<i>kampo</i>, field.<br/>
<i>piedego</i>, paw.<br/>
<i>forir-</i>, go away.<br/>
<i>murmur-</i>, murmur.<br/>
<i>varma</i>, warm.<br/>
<i>densa</i>, dense.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>En varmega tago mi amas promeni en arbaro. Kun bruo oni
malfermis la pordegon, kaj la kaleŝo enveturis en la korton.
Tio ĉi estas jam ne simpla pluvo, sed pluvego. Grandega
hundo metis sur min sian antaŭan piedegon, kaj mi de teruro
ne sciis, kion fari. Antaŭ nia militistaro staris granda
serio da pafilegoj. En tiu nokto blovis terura ventego. Kun
plezurego. Li deziregis denove foriri.</p>
<p>Tuj post la hejto la forno estis varmega, post unu horo
ĝi estis nur varma, post du horoj ĝi estis nur iom
varmeta, kaj post tri horoj ĝi estis jam tute malvarma. Mi
aĉetis por la infanoj tableton kaj kelke da seĝetoj. En
nia lando sin ne trovas montoj, sed nur montetoj. En somero ni
trovas malvarmeton en densaj arbaroj. Li sidas apud la tablo kaj
dormetas. Mallarĝa vojeto kondukas tra tiu ĉi kampo al
nia domo. Sur lia vizaĝo mi vidis ĝojan rideton.
Antaŭ la virino aperis malgranda, beleta hundo. Pardonu, li
murmuretis.</p>
<SPAN name="ch057"></SPAN>
<center><b>LESSON 22.</b></center>
<center><i>Suffix</i> <b>-il-.</b></center>
<p>The suffix <b>-il-</b> denotes the <i>instrument</i> by means
of which something is done, as <i>razi</i>, to shave,
<i>razilo</i>, a razor; <i>rigli</i>, to bolt, <i>riglilo</i>, a
bolt; <i>butero</i>, butter, <i>buterilo</i>, a churn;
<i>kuraci</i>, to treat (as a doctor), <i>kuracilo</i>, a
medicine.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>viando</i>, meat, flesh.<br/>
<i>poŝo</i>, pocket.<br/>
<i>korko</i>, cork (substance).<br/>
<i>arĝento</i>, silver.<br/>
<i>telero</i>, plate.<br/>
<i>sano</i>, health.<br/>
<i>butero</i>, butter.<br/>
<i>hak-</i>, chop, hew.<br/>
<i>seg-</i>, saw.<br/>
<i>fos-</i>, dig.<br/>
<i>kudr-</i>, sew.<br/>
<i>tond-</i>, clip, shear.</td>
<td nowrap valign="top"><i>komb-</i>, comb.<br/>
<i>ŝtop-</i>, stop up.<br/>
<i>ŝlos-</i>, lock.<br/>
<i>glit-</i>, glide, slide.<br/>
<i>direkt-</i>, direct, steer.<br/>
<i>difekt-</i>, damage.<br/>
<i>montr-</i>, show.<br/>
<i>pes-</i>, weigh something.<br/>
<i>tir-</i>, draw, pull.<br/>
<i>vetur-</i>, drive (in a vehicle).<br/>
<i>frosta</i>, frosty.<br/>
<i>magneta</i>, magnetic.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>Per hakilo ni hakas, per segilo ni segas, per fosilo ni fosas,
per kudrilo ni kudras, per tondilo ni tondas. La tranĉilo
estis tiel malakra, ke mi ne povis tranĉi per ĝi la
viandon, kaj mi devis uzi mian poŝan tranĉilon. Ĉu
vi havas korktirilon, por malŝtopi la botelon? Mi volis
ŝlosi la pordon, sed mi perdis la ŝlosilon. Ŝi
kombas al si la harojn per arĝenta kombilo. En somero ni
veturas per diversaj veturiloj, kaj en vintro per glitveturilo.
Hodiaŭ estas bela frosta vetero; tial mi prenos miajn
glitilojn kaj iros gliti. La direktilisto de "Pinta" difektis la
direktilon. La magneta montrilo. La unua montrilo en la plej
multaj malsanoj estas la lango. Li metis ĝin sur la teleron
de pesilo.</p>
<SPAN name="ch058"></SPAN>
<center><b>LESSON 23.</b></center>
<center><i>Suffixes</i> <b>-an-, -estr-.</b></center>
<p>The suffix <b>-an-</b> signifies a <i>member</i>, an
<i>inhabitant</i> of a country, town, etc., or a member of a
party, society, religion, etc. <i>Eŭropano</i>, a European;
<i>Londonano</i>, a Londoner; <i>urbo</i>, a town or city,
<i>urbano</i>, a citizen; <i>klubo</i>, a club, <i>klubano</i>, a
member of a club. <i>Ano</i>, a member.</p>
<p><b>-estr-</b> denotes the <i>head</i> of a State, town,
society, etc. <i>Regno</i>, a State, <i>regnestro</i>, a ruler of
a State; <i>urbestro</i>, the head of a town, a mayor;
<i>lernejo</i>, a school, <i>lernejestro</i>, the principal or
head master of a school; <i>imperio</i>, an empire,
<i>imperiestro</i>, an emperor.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>Parizo</i>, Paris.<br/>
<i>regno</i>, State.<br/>
<i>imperio</i>, empire.<br/>
<i>polico</i>, police.<br/>
<i>Kristo</i>, Christ.<br/>
<i>Lutero</i>, Luther.<br/>
<i>Kalvino</i>, Calvin.<br/>
<i>germano</i>, German.<br/>
<i>franco</i>, Frenchman.<br/>
<i>Rusujo</i>, Russia.<br/>
<i>provinco</i>, province.<br/>
<i>religio</i>, religion.<br/>
<i>regimento</i>, regiment.<br/>
<i>lokomotivo</i>, engine.<br/>
<i>loĝio</i>, box (opera),<br/>
���lodge (freemason, etc.).</td>
<td nowrap valign="top"><i>vilaĝo</i>, village.<br/>
<i>obe-</i>, obey.<br/>
<i>konfes-</i>, confess, avow,<br/>
���acknowledge, profess<br/>
���(a religion, etc.).<br/>
<i>enir-</i>, enter.<br/>
<i>ruza</i>, sharp (cunning).<br/>
<i>sufiĉa</i>, sufficient.<br/>
<i>ordinara</i>, ordinary.<br/>
<i>naiva</i>, simple.<br/>
<i>saĝa</i>, wise.<br/>
<i>severa</i>, strict, severe.<br/>
<i>justa</i>, just, righteous.<br/>
<i>egala</i>, equal.<br/>
<i>fiera</i>, proud.<br/>
<i>energia</i>, energetic.</td>
</tr>
</table>
</center>
<SPAN name="ch059"></SPAN>
<p>La ŝipanoj devas obei la ŝipestron. Ĉiuj
loĝantoj de regno estas regnanoj. Urbanoj estas ordinare pli
ruzaj, ol vilaĝanoj. La Parizanoj estas gajaj homoj. Nia
urbo havas bonajn policanojn, sed ne sufiĉe energian
policestron. Luteranoj kaj Kalvinanoj estas Kristanoj. Germanoj
kaj francoj, kiuj loĝas en Rusujo, estas Rusujanoj, kvankam
ili ne estas rusoj. Li estas nelerta kaj naiva provincano. La
loĝantoj de unu regno estas samregnanoj, la loĝantoj de
unu urbo estas samurbanoj, la konfesantoj de unu religio estas
samreligianoj. Tiuj, kiuj havas la samajn ideojn, estas
samideanoj.</p>
<p>La regnestro de nia lando estas bona kaj saĝa reĝo.
Nia provincestro estas severa, sed justa. Nia regimentestro estas
por siaj soldatoj kiel bona patro. Ili estas egale fieraj, kiel
domestrino pri sia domo. Sur la lokomotivo la lokomotivestro
sidis sola. La imperiestro, akompanata de la imperiestrino,
ĵus eniris en sian loĝion.</p>
<center><b>LESSON 24.</b></center>
<center><i>Suffixes</i> <b>-ar-, -er-.</b></center>
<p>The suffix <b>-ar-</b> signifies a collection of the persons
or things named, as <i>arbo</i>, a tree, <i>arbaro</i>, a wood;
<i>homo</i>, a human being, <i>homaro</i>, mankind;
<i>militisto</i>, a soldier (from <i>milito</i>, war),
<i>militistaro</i>, an army; <i>vorto</i>, a word,
<i>vortaro</i>, a dictionary (<i>vortareto</i>, a vocabulary);
<i>aro</i>, a flock, <i>anaro</i>, a company, troop.</p>
<p><b>-er-</b> signifies a particle, or one of things of which
the name denotes a mass, as <i>greno</i>, corn, <i>grenero</i>, a
grain of corn ; <i>polvo</i>, dust, <i>polvero</i>, a speck of
dust; <i>pulvo</i>, gunpowder, <i>pulvero</i>, a grain of
gunpowder; <i>hajlo</i>, hail, <i>hajlero</i>, a hailstone;
<i>neĝo</i>, snow, <i>neĝero</i>, a snowflake;
<i>koto</i>, mud, <i>kotero</i>, a speck of mud or dirt.</p>
<SPAN name="ch060"></SPAN>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>pulvo</i>, gunpowder.<br/>
<i>ŝtupo</i>, step, stair.<br/>
<i>tegmento</i>, roof.<br/>
<i>herbo</i>, grass.<br/>
<i>bruto</i>, brute, beast, head of cattle.<br/>
<i>lano</i>, wool.<br/>
<i>persono</i>, person.<br/>
<i>floreno</i>, florin.<br/>
<i>ŝilingo</i>, shilling.<br/>
<i>penco</i>, penny.<br/>
<i>glaso</i>, a glass (tumbler).<br/>
<i>brando</i>, brandy.<br/>
<i>tuko</i>, a cloth.<br/>
<i>telertuketo</i>, serviette.<br/>
���[Footnote: See Lesson 45.]<br/>
<i>ŝnuro</i>, cord.<br/>
<i>sablo</i>, sand.</td>
<td nowrap valign="top"><i>ŝafo</i>, a sheep.<br/>
<i>fajro</i>, fire.<br/>
<i>met-</i>, put, set.<br/>
<i>paŝt-</i>, feed (cause to feed),<br/>
���pasture.<br/>
<i>sekv-</i>, follow.<br/>
<i>bar-</i>, bar (obstruct).<br/>
<i>batal-</i>, battle, fight.<br/>
<i>eksplod-</i>, explode.<br/>
<i>brava</i>, brave.<br/>
<i>kruta</i>, steep.<br/>
<i>hispana</i>, Spanish.<br/>
<i>vasta</i>, vast, spacious.<br/>
<i>precipe</i>, chiefly, particularly.<br/>
<i>preskaŭ</i>, almost.<br/>
<i>inter</i>, between, among.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>Nia lando venkos, ĉar nia militistaro estas granda kaj
brava. Sur kruta ŝtuparo li levis sin al la tegmento de la
domo. Mi ne scias la lingvon hispanan, sed per helpo de vortaro
hispana-germana mi tamen komprenis iom vian leteron. Sur tiuj
ĉi vastaj kaj herboriĉaj kampoj paŝtas sin grandaj
brutaroj, precipe aroj da bellanaj ŝafoj. La vagonaro
konsistis preskaŭ nur el personvagonoj. Oni metis antaŭ
mi manĝilaron, kiu konsistis el telero, kulero,
tranĉilo, forko, glaseto por brando, glaso por vino kaj
telertuketo. Sur la maro staris granda ŝipo, kaj inter la
ŝnuregaro sidis ĉie ŝipanoj. Lia sekvantaro staris
en la posto de la loĝio. Mallumaj montegaroj baras la
vojon.</p>
<p>Floreno, ŝilingo kaj penco estas moneroj. Sablero enfalis
en mian okulon. Unu fajrero estas sufiĉa por eksplodigi
pulvon.</p>
<SPAN name="ch061"></SPAN>
<center><b>LESSON 25.</b></center>
<center>Suffix <b>-ul-.</b></center>
<p>The suffix <b>-ul-</b> denotes a person characterised by the
quality, etc., which the word expresses, as <i>justa</i>, just,
righteous, <i>justulo</i>, one who is just; <i>babili</i>, to
chatter, <i>babilulo</i>, one who chatters, a babbler;
<i>avara</i>, avaricious, <i>avarulo</i>, a miser; <i>kun</i>,
with, <i>kunulo</i>, a companion.</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<caption><b>Vocabulary.</b></caption>
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>legendo</i>, legend.<br/>
<i>ombro</i>, shadow.<br/>
<i>rajto</i>, right, authority.<br/>
<i>profeto</i>, prophet.<br/>
<i>mensogo</i>, a lie.<br/>
<i>tagmanĝ-</i>, dine.</td>
<td nowrap valign="top"><i>entrepren-</i>, undertake.<br/>
<i>propra</i>, own.<br/>
<i>avara</i>, avaricious.<br/>
<i>potenca</i>, powerful.<br/>
<i>infekta</i>, infectious.<br/>
<i>ĉe</i>, at, with.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>Malriĉa saĝulo tagmanĝis ĉe avara
riĉulo. Malsaĝulon ĉiu batas. Li estas mensogisto
kaj malnoblulo. Timulo timas eĉ sian propran ombron. Tiu
ĉi maljunulo tute malsaĝiĝis kaj infaniĝis.
Unu instruitulo entreprenis gravan sciencan laboron. Nur
sanktuloj havas la rajton enveni tien ĉi. Li sola estas la
grandulo, la potenculo. Ĝi ne estas la legendo pri la
belulino Zobeido. Post infekta malsano oni ofte bruligas la
vestojn de la malsanulo. La malbeno de la profeto staras super la
kapo de maldankulo. Post kelkaj minutoj la kuraĝulo eliris.
Ĉiuj sanktuloj, helpu!</p>
<center><b>LESSON 26.</b></center>
<p>The following words, which have already been used in the
previous lessons, are always placed before <i>nouns</i> or
<i>pronouns</i>, to show the relation (of position, etc.) between
the thing for which the noun stands and another thing or an
action.</p>
<SPAN name="ch062"></SPAN>
<center>
<table cellspacing="8">
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>al</i>, to, towards.<br/>
<i>apud</i>, beside, near, by.<br/>
<i>da</i>, of (indefinite quantity).<br/>
<i>de</i>, of from, by.<br/>
<i>el</i>, out of.<br/>
<i>en</i>, in, into, within.<br/>
<i>ekster</i>, outside.<br/>
<i>ĝis</i>, until, till, as far as.<br/>
<i>inter</i>, between, among.<br/>
<i>kontraŭ</i>, against, opposite.<br/>
<i>kun</i>, (in company) with.</td>
<td nowrap valign="top"><i>laŭ</i>, according to.<br/>
<i>per</i>, by means of, with.<br/>
<i>post</i>, after, behind.<br/>
<i>pri</i>, concerning, about.<br/>
<i>por</i>, for, for the sake of.<br/>
<i>sen</i>, without.<br/>
<i>super</i>, above, over.<br/>
<i>sur</i>, on, upon.<br/>
<i>tra</i>, through.<br/>
<i>trans</i>, across, on the other side.<br/>
<i>je</i>, (has no definite meaning).</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>(<i>These words are called</i> <span style=
"font-variant: small-caps">Prepositions</span>, <i>which
means</i> placed before).</p>
<p>The other simple prepositions are—</p>
<center>
<table cellspacing="8">
<tr>
<td nowrap valign="top"><i>anstataŭ</i>, instead of.<br/>
<i>antaŭ</i>, before.<br/>
<i>ĉe</i>, at, with.<br/>
<i>ĉirkaŭ</i>, about, around.<br/>
<i>krom</i>, besides, except.<br/>
<i>malgraŭ</i>, notwithstanding, in spite of.</td>
<td nowrap valign="top"><i>po</i>, at the rate of.<br/>
<i>pro</i>, for (cause), owing to.<br/>
<i>preter</i>, past, beyond, by.<br/>
<i>spite</i>, in despite of.<br/>
<i>sub</i>, under.</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>The prepositions <i>anstataŭ</i>, <i>antaŭ</i>
(<i>ol</i>), and <i>por</i> are also used before Infinitive
verbs, as <i>anstataŭ diri</i>, instead of saying (to say);
<i>antaŭ ol paroli</i>, before speaking; <i>por lerni</i>,
in order to learn.</p>
<SPAN name="ch063"></SPAN>
<p>In Esperanto all the prepositions except "je" have a definite
meaning, and care must be taken to use the one which conveys the
exact sense. The same word cannot be used for "with" in the two
sentences "He went with his father" and "He cut it with a knife,"
or for "about" in "He spoke about his child" and "They stood
about the stove." In the first example "with" his father is
"kun", in company with, <i>Li iris</i> kun <i>sia patro</i>, and
"with" a knife is "per", by means of, <i>Li tranĉis
ĝin</i> per <i>tranĉilo</i>. "About," in "about his
child," is "pri," concerning, <i>Li parolis</i> pri <i>sia
infano</i>, but "about," in "about the stove," is
"ĉirkaŭ," around, <i>Ili staris</i> ĉirkaŭ
<i>la forno</i>.</p>
<p>When we cannot decide which is the correct preposition to use
in any case, we may use "je," the only preposition which has no
special meaning of its own, or the preposition may be left out
altogether, and "n" added to the noun or pronoun, provided that
no want of clearness ensue (see Lesson 27), as <i>Mi ridas</i>
pro <i>lia naiveco</i>, or, <i>Mi ridas</i> je <i>lia
naiveco</i>, or, <i>Mi ridas lian naiveco</i>n, I laugh at his
simplicity.</p>
<p>When we wish to express "motion towards" something, and the
preposition does not of itself express it, <i>n</i> is added to
the noun or pronoun, as in the case of adverbs (see Lesson 12),
<i>Li estas en la domo</i>, He is in the house; but, <i>Li iras
en la domon</i>, He is going into the house.</p>
<p><span style=
"font-variant: small-caps">Note</span>.—There are three
cases in which the noun or pronoun takes <i>n</i>. (i.). When it
is the <i>direct object</i> of the verb, as <i>Mi vidis lin</i>,
I saw him. (ii.). To show <i>direction</i>, as <i>Li iris en la
ĝardenon</i>, He went into the garden. (iii.). When the
<i>preposition</i> is <i>left out</i>. This is usually done in
the case of <i>dates</i> and expressions signifying
<i>duration</i> of time, as <i>Georgo Vaŝington estis
naskita la dudek-duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek
du</i>, George Washington was born the 22nd of February, 1732.
<i>Vi restos tie ĉi la tutan vivon (dum la tuta vivo)</i>,
You will remain here your (the) whole life.</p>
<p>All the prepositions whose meaning allows of it can be used as
adjectives, adverbs, etc., by adding the proper endings, as from
<i>antaŭ</i>, before, we get <i>antaŭa</i>, former,
<i>antaŭe</i>, formerly or previously, <i>antaŭen</i>,
forward.</p>
<p>Prepositions are also joined to other words, and to prefixes
or suffixes, as <i>antaŭdiri</i>, to foretell; <i>apudmara
urbo</i>, a seaside town; <i>senigi</i>, to deprive of.</p>
<SPAN name="ch064"></SPAN>
<p>Sometimes the preposition is both prefixed to the verb and
used after it before the noun, as <i>Li eliris el la domo, kaj
eniris en la ĝardenon</i>, He went out of the house, and
entered into the garden.</p>
<div style="break-after:column;"></div><br />