Esperanto Teacher, The

<center><b>LESSON 8.</b></center> The Cardinal Numbers are:&mdash; <center> <table cellspacing="16"> <tr> <td nowrap valign="top">unu, 1<br/> du, 2<br/> tri, 3</td> <td nowrap valign="top">kvar, 4<br/> kvin, 5<br/> ses, 6</td> <td nowrap valign="top">sep, 7<br/> ok, 8<br/> na&#365;, 9</td> <td nowrap valign="top">dek, 10<br/> cent, 100<br/> mil, 1,000</td> </tr> </table> </center> <p>The numbers above 10 are written and read exactly as they are set down in figures:&mdash;11, dek unu; 12, dek du; 13, dek tri; 19, dek na&#365;. The "tens" are written as one word, 20, dudek; 30, tridek; 90, na&#365;dek; 23, dudek tri; 47, kvardek sep; 85, okdek kvin; 136, cent tridek ses; 208, ducent (as one word) ok; 359, tricent kvindek na&#365;; 1,001, mil unu; 2,877, dumil okcent sepdek sep; 1907, mil na&#365;cent sep.</p> <p>Notice that there is a separate word for each figure except 0, nulo.</p> <center> <table cellspacing="8"> <caption><b>Vocabulary.</b></caption> <tr> <td nowrap valign="top"><i>bu&#349;o</i>, mouth.<br/> <i>orelo</i>, ear.<br/> <i>fingro</i>, finger.<br/> <i>horo</i>, hour.<br/> <i>minuto</i>, minute.<br/> <i>sekundo</i>, second.<br/> <i>monato</i>, month.<br/> <i>semajno</i>, week.<br/> <i>dato</i>, date (of month, etc.).<br/> <i>pov-</i>, can, be able.<br/> <i>promen-</i>, take a walk.<br/> <i>konsist-</i>, consist.<br/> <i>elekt-</i>, choose, elect.<br/> <i>forges-</i>, forget.</td> <td nowrap valign="top"><i>kre-</i>, create.<br/> <i>estu</i>, should be.<br/> <i>facile</i>, easily.<br/> <i>sankta</i>, holy.<br/> <i>unuj</i>, some.<br/> <i>alia</i>, other.<br/> <i>&#265;io</i>, everything, all.<br/> <i>multe</i>, much, many.<br/> <i>per</i>, by means of, through, with.<br/> <i>nur</i>, only.<br/> <i>malbona</i>, bad.<br/> <i>Kristnaska Tago</i>, Christmas Day.</td> </tr> <tr> <td nowrap valign="top"><i>Januaro</i>, January.<br/> <i>Februaro</i>, February.<br/> <i>Marto</i>, March.<br/> <i>Aprilo</i>, April.<br/> <i>Majo</i>, May.<br/> <i>Junio</i>, June.</td> <td nowrap valign="top"><i>Julio</i>, July.<br/> <i>A&#365;gusto</i>, August.<br/> <i>Septembro</i>, September.<br/> <i>Oktobro</i>, October.<br/> <i>Novembro</i>, November.<br/> <i>Decembro</i>, December.</td> </tr> </table> </center> <SPAN name="ch025"></SPAN> <p>Du homoj povas pli multe fari, ol unu. Mi havas nur unu bu&#349;on, sed mi havas du orelojn. Li promenas kun tri hundoj. Li faris &#265;ion per la dek fingroj de siaj manoj. El &#349;iaj multaj infanoj unuj estas bonaj kaj aliaj malbonaj. Kvin kaj sep faras dek du. Dek kaj dek faras dudek. Kvar kaj dek ok faras dudek du. Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. Mil okcent na&#365;dek tri. Li havas dek unu infanojn. Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto konsistas el sesdek sekundoj.</p> <center><b>8a.</b></center> <p>The Ordinal Numbers, first, second, etc., are formed by adding <i>a</i> to the Cardinal Numbers, as <i>unua</i>, first; <i>dua</i>, second; <i>tria</i>, third; <i>kvara</i>, fourth; <i>deka</i>, tenth; <i>centa</i>, hundredth; <i>mila</i>, thousandth. The compound numbers are joined together by hyphens, and <i>a</i> is added to the last, as <i>dek-unua</i>, eleventh; <i>la tridek-na&#365;a pa&#285;o</i>, the thirty-ninth page; la <i>cent-kvardek-kvina psalmo</i>, the 145th psalm. Being adjectives, the Ordinal Numbers take the plural <i>j</i> and accusative <i>n</i> when necessary.</p> <p>The Ordinals are used to tell the hour, as <i>Estas la trio, horo</i>, It is 3 o'clock. The Cardinal Numbers are used for the minutes, as "A quarter past three" is "<i>La tria horo kaj dek-kvin</i>"; "Ten minutes to five," "<i>La kvara horo kaj kvindek</i>."</p> <SPAN name="ch026"></SPAN> <p>Januaro estas la unua monato de la jaro, Aprilo estas la kvara, Novembro estas la dek-unua, kaj Decembro estas la dek-dua. La dudeka (tago) de Februaro estas la kvindek-unua tago de la jaro. La sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke &#285;i estu pli sankta, ol la ses unuaj tagoj. Kion Dio kreis en la sesa tago? Kiun daton ni havas hodia&#365;? Hodia&#365; estas la dudek-sepa (tago) de Marto. Kristnaska Tago estas la dudek-kvina (tago) de Decembro, Novjara Tago estas la unua de Januaro. Oni ne forgesas facile sian unuan amon.</p> <div style="break-after:column;"></div><br />